Sivas’ın tarihi konağı hakkında detaylı bilgi ve resimler..
SİVAS ABDİ AĞA KONAĞI ( H. 1243 – M. 1827 )
Bu konak, Sivas’ta Kaleardı Mahallesinde Uzunyol Sokağı 2 numarada bulunmakta olup, Sivas târihinde en meşhûr vakıf olan Dâru’r-Râha Vakfı’nın(H.721/M.1321) kurucusu Râhatoğulları(Mütevellî) âilesine mensûp Abdu’l-Vehhâb Ağa(Abdi Ağa)’nın Hicrî 1243/Milâdî 1827 yılında yaptırdığı târihî bir Sivas konağıdır.
Bu konak, Sivas’ın Mütevellîzâde âilesi olarak bilinen bu eski ve köklü âilesine mensûp Hatice Mutlu ve Abdi Başara’nın mülkiyetinde iken, Abdi Başara’nın 1996’da vefâtından sonra Hatice Mutlu’nun muvafakati ile oğlu N.Yücel MUTLU tarafından, restore edilmek sûretiyle Konağın ihyâ edilmesi ve eski bir Sivas konağı olarak ziyârete açılıp bir konak-müze sıfatiyle hizmet vermesi gayesi ile, Sivas Belediyesi’ne herhangi bir bedel düşünülmeksizin hibe edilmiştir. Sivas Belediyesi de 1997-2001 yılları arasında bu târihî konağı, aslına uygun olarak restore ettirmiş ve “Abdi Ağa Konağı” adı altında Sivas halkının hizmetine arzetmiştir. Böylece bu târihî eser bugunkü ihtişâmına kavuşmuştur. Yaklaşık 180 yıl sağlam bir şekilde ayakta kalmış olan bu konak, restorasyon sonucunda Sivas şehrinin merkezindeki çok önemli bir noktada, bir kültür varlığı olarak mevcudiyetini devam ettirmektedir.
Sivas vakıfları târihinde önde gelen Dâru’r-Râha Vakfı’nın vakfiyesi ve diğer özellikleri, bununla birlikte Abdi Ağa Konağı’nın geçmişi ve bugünü ile ilgili olarak, Konağın bağışlayıcısı ve âilenin bugünkü temsilcisi N. Yücel Mutlu tarafından kaleme alınmış olup, Sivas Belediyesi’nin yan kuruluşu bulunan Özbelsan A.Ş. tarafından bastırılmış olan “Dâru’r Râha’dan Abdi Ağa Konağı’na” adlı eserde âile ve vakıf hakkında daha detaylı bilgiye ulaşmak mümkündür. Bu eserin yeni belge ve bilgilerle genişletilmiş ikinci baskısı, müellifi tarafından 2009 yılının başlarında gerçekleştirilecektir.
Eski Sivas evlerinin bütün özelliklerini taşıyan Abdi Ağa Konağı, yerli ve yabancı misâfirlerin büyük ilgisini çekmekte ve bugün itibariyle kültürel bir misyonu üstlenmektedir. Böylece eser, turistik anlamda da Sivas için önemli bir konumdadır. Özellikle restore edilmesiyle birlikte eserin çevresine müspet anlamda yansımaları olduğu görülmektedir. Bulunduğu konumun, Atatürk Kültür Merkezi, Devlet (eski SSK) Hastahânesi ve Sivas Kalesi ile olan yakınlığı, konağın önemini gözler önüne sermektedir. Öyle ki konağın ziyârete açılmasından sonraki iki yıl içinde ziyâretçi sayısının 94.000’nin üzerinde olduğu belirlenmiştir.
Eserin 1827’den sonra onarımlar geçirdiği bilinmektedir. 1950’deki büyük çaplı bir onarım sırasında, köşk kısmı (cumbalı, misâfir ağırlama bölümü) kaldırılmış ve, alt ve üst katın plânlarında da değişiklik yapılmış idi. Dönemin Sivas Belediye Başkanı Osman Seçilmiş ve onun kurduğu ekibin gayretleriyle 1997 yılında başlatılan restorasyon çalışmaları sonucunda Konağın, 1900’lü yılların başlarında ihtivâ ettiği dış ve iç mîmarî hüviyetine kavuşması sağlanmış ve 5 Mayıs 2001’de törenle hizmete açılmıştır.
Osmanlı döneminin mîmarî çizgilerini taşıyan konak iki katlı olup temeli taş, dikmeleri(kolonları) ve kirişleri ahşap(ardıç), duvarları ise bağdâdi yapıdadır. Tavan ve tabanları ahşaptır. İç ve dış sıvaları, tatlı kireçten yapılmıştır. Çatı üstü oluklu kiremitle örtülüdür. 3.90 m. genişliğindeki iki kanatlı büyük kapıdan avluya geçilerek konağa girilir. Binâ, kuzey ve batı olarak iki cepheli girişe sahiptir. Üst kata, her iki giriş holünde bulunan merdivenlerle çıkılır. 1868 târihli bir belgeye göre alt katta, bir oda, ahır, samanlık ve odunluk ; üst katta ise beş oda, sofa, divânhâne ve köşk bulunmaktadır.”
Tarafımca yapılan çalışmanın özetidir. Talha GÖNÜLALAN
Bu özet çalışma Sayın N. Yücel MUTLU’nun gayretiyle yeniden düzenlenerek yayımlanmıştır.
Bu konak, Sivas’ın Mütevellîzâde âilesi olarak bilinen bu eski ve köklü âilesine mensûp Hatice Mutlu ve Abdi Başara’nın mülkiyetinde iken, Abdi Başara’nın 1996’da vefâtından sonra Hatice Mutlu’nun muvafakati ile oğlu N.Yücel MUTLU tarafından, restore edilmek sûretiyle Konağın ihyâ edilmesi ve eski bir Sivas konağı olarak ziyârete açılıp bir konak-müze sıfatiyle hizmet vermesi gayesi ile, Sivas Belediyesi’ne herhangi bir bedel düşünülmeksizin hibe edilmiştir. Sivas Belediyesi de 1997-2001 yılları arasında bu târihî konağı, aslına uygun olarak restore ettirmiş ve “Abdi Ağa Konağı” adı altında Sivas halkının hizmetine arzetmiştir. Böylece bu târihî eser bugunkü ihtişâmına kavuşmuştur. Yaklaşık 180 yıl sağlam bir şekilde ayakta kalmış olan bu konak, restorasyon sonucunda Sivas şehrinin merkezindeki çok önemli bir noktada, bir kültür varlığı olarak mevcudiyetini devam ettirmektedir.
Sivas vakıfları târihinde önde gelen Dâru’r-Râha Vakfı’nın vakfiyesi ve diğer özellikleri, bununla birlikte Abdi Ağa Konağı’nın geçmişi ve bugünü ile ilgili olarak, Konağın bağışlayıcısı ve âilenin bugünkü temsilcisi N. Yücel Mutlu tarafından kaleme alınmış olup, Sivas Belediyesi’nin yan kuruluşu bulunan Özbelsan A.Ş. tarafından bastırılmış olan “Dâru’r Râha’dan Abdi Ağa Konağı’na” adlı eserde âile ve vakıf hakkında daha detaylı bilgiye ulaşmak mümkündür. Bu eserin yeni belge ve bilgilerle genişletilmiş ikinci baskısı, müellifi tarafından 2009 yılının başlarında gerçekleştirilecektir.
Eski Sivas evlerinin bütün özelliklerini taşıyan Abdi Ağa Konağı, yerli ve yabancı misâfirlerin büyük ilgisini çekmekte ve bugün itibariyle kültürel bir misyonu üstlenmektedir. Böylece eser, turistik anlamda da Sivas için önemli bir konumdadır. Özellikle restore edilmesiyle birlikte eserin çevresine müspet anlamda yansımaları olduğu görülmektedir. Bulunduğu konumun, Atatürk Kültür Merkezi, Devlet (eski SSK) Hastahânesi ve Sivas Kalesi ile olan yakınlığı, konağın önemini gözler önüne sermektedir. Öyle ki konağın ziyârete açılmasından sonraki iki yıl içinde ziyâretçi sayısının 94.000’nin üzerinde olduğu belirlenmiştir.
Eserin 1827’den sonra onarımlar geçirdiği bilinmektedir. 1950’deki büyük çaplı bir onarım sırasında, köşk kısmı (cumbalı, misâfir ağırlama bölümü) kaldırılmış ve, alt ve üst katın plânlarında da değişiklik yapılmış idi. Dönemin Sivas Belediye Başkanı Osman Seçilmiş ve onun kurduğu ekibin gayretleriyle 1997 yılında başlatılan restorasyon çalışmaları sonucunda Konağın, 1900’lü yılların başlarında ihtivâ ettiği dış ve iç mîmarî hüviyetine kavuşması sağlanmış ve 5 Mayıs 2001’de törenle hizmete açılmıştır.
Osmanlı döneminin mîmarî çizgilerini taşıyan konak iki katlı olup temeli taş, dikmeleri(kolonları) ve kirişleri ahşap(ardıç), duvarları ise bağdâdi yapıdadır. Tavan ve tabanları ahşaptır. İç ve dış sıvaları, tatlı kireçten yapılmıştır. Çatı üstü oluklu kiremitle örtülüdür. 3.90 m. genişliğindeki iki kanatlı büyük kapıdan avluya geçilerek konağa girilir. Binâ, kuzey ve batı olarak iki cepheli girişe sahiptir. Üst kata, her iki giriş holünde bulunan merdivenlerle çıkılır. 1868 târihli bir belgeye göre alt katta, bir oda, ahır, samanlık ve odunluk ; üst katta ise beş oda, sofa, divânhâne ve köşk bulunmaktadır.”
Tarafımca yapılan çalışmanın özetidir. Talha GÖNÜLALAN
benn de onceden sivas kaleadrdında oturuyordum gerçekten çok güzel bır yer